Herbata Yerba Mate? Nie, yerba to ziele!
O Yerba Mate: podstawowe rodzaje i pochodzenie
Ostrokrzew paragwajski, z którego liści i patyczków powstaje yerbowy susz, jest to wiecznie zielone drzewo, osiągające w stanie dzikim nawet do 20-30 m wysokości (zobacz na filmie)!
Występuje jedynie na niewielkim obszarze pomiędzy Oceanem Atlantyckim, a rzeką Paraguay i - ciekawostka - nie udaje się go uprawiać w żadnym innym miejscu na świecie.
Konkretnie, yerbę uprawia się w kilku krajach: Argentyna, Paragwaj i Brazylia. I jest to bardzo ważna informacja, ponieważ z krajem pochodzenia wiąże się najważniejszy podział na rodzaje Yerba Mate.
Picie mate jest powszechne w Paragwaju, Urugwaju, Argentynie, południowej Brazylii i Chile i wśród ludzi w każdym wieku i często jest wspólnym rytuałem.
Rodzaje Yerba Mate
W najbardziej oczywisty sposób, czyli biorąc pod uwagę kraj pochodzenia (z nim wiąże się też odmienny sposób produkcji), możemy wyróżnić
4 odmiany Yerba Mate:
Yerba argentyńska - łagodniejsza w smaku, grubiej cięta, z mniejszą ilością pyłu. Ma nieco bardziej goryczkowy smak. Często polecana osobom zaczynającym przygodę z piciem mate. 
Yerba paragwajska - posiada dymny, wędzony smak i aromat, jest drobniej cięta i ma większą zawartość pyłu. Mocniejsza w działaniu. 
Yerba brazylijska - to przede wszystkim soczyście zielona, zmielona na drobną mąkę erva mate chimarrão. Nie leżakuje, dlatego wyróżnia się świeżym, trawiastym smakiem. Jest wręcz słodka! 
Yerba urugwajska - o dziwo, wcale nie pochodzi z Urugwaju (tu yerba mate nie rośnie!), ale jest czwartym, ważnym rodzajem yerby, innym od trzech pozostałych i charakterystycznym dla kraju, w którym się go pije. Urugwajczycy lubią pić drobno zmielony, pylasty susz, bez patyczków, krótko leżakowany (do pół roku).
Oczywiście, opisane powyżej cechy charakterystyczne danego rodzaju yerby są dużym uogólnieniem - w każdym wypadku znajdziemy przysłowiowe wyjątki potwierdzające regułę. To najważniejszy podział, ponieważ określa on smak i wygląd podstawowego suszu yerba mate, który następnie może stać się bazą do dalszych wariacji smakowych.
Zastanawiasz się jak smakuje Yerba Mate? Sprawdź dalszy podział.
I teraz pora na podział Yerba Mate ze względu na skład:
- Yerba klasyczna - to 100% susz Ostrokrzewu paragwajskiego. Wśród klasycznej yerba mate bez żadnych dodatków znajdziesz u nas ponad 80 odmian i każda smakuje inaczej... Jakim cudem? Na smak każdej yerby wpływa gleba, nasłonecznienie i otoczenie danej plantacji, sposób produkcji, czas zbiorów, okres leżakowania. I tym sposobem - yerba yerbie nie równa. A skład ten sam. (Jeśli czujesz się przytłoczony tym bogactwem - Dobre Ziele zawsze chętnie doradza! Skontaktuj się z nami w dowolny sposób.) Jak sprawdzić która najbardziej smakuje? Próbować, próbować i jeszcze raz próbować.
- Yerba z dodatkami - czyli yerby owocowe, ziołowe, owocowo-ziołowe czy yerby z dodatkiem przypraw korzennych. Do wyboru do koloru! W praktyce znajdziesz tu naturalne suszone zioła, korzenie, kwiaty i owoce, naturalne esencje eteryczne, aromaty identyczne z naturalnymi oraz sztuczne wpływające na smak naparu. W sklepie Dobre Ziele, przy każdej pozycji znajdziesz rzetelnie opisany skład, zgodny z informacją podaną przez producenta.
A sam rodzaj suszu możemy podzielić ze względu na zawartość na Yerba Mate con palo, czyli z patyczkami oraz Yerba Mate sin palo/ despalada, czyli susz bez gałązek.
Na pewno nie herbata...
Herbata Yerba Mate to zwyczajowe określenie na ten napój. Podejrzewamy, że zdecydowana większość Polaków mówi na susz Yerba Mate herbata. Lecz jest to określenie nieprecyzyjne. Polska to kraj gdzie zwykło się nazywać herbatą wszystko, co się parzy i pije na ciepło, np. herbatka ziołowa (zamiast po prostu zioła) bądź herbata rooibos (to też po prostu krzew rooibos, a dokładnie Czerwonokrzew afrykański).
Co wyróżnia przygotowanie Yerba Mate? Jak pić yerba mate? Po pierwsze, do naczynka (matero - na przykład z tykwy lub Palo Santo) sypie się tradycyjnie dużą ilość suszu - nawet do 3/4 jego objętości! Po drugie, żeby dało się to wygodnie pić, yerbę sączy się przez specjalną rurkę z sitkiem/filtrem na końcu (tzw. bombilla). A ponadto, każdą porcję można zalewać "do znudzenia", a przynajmniej 5-7 razy (w zależności od typu suszu i rozmiaru naczynka). Napar z ostrokrzewu paragwajskiego (suszu yerba mate) jest pod tym względem wyjątkowym napojem.
Jak przygotować Yerba Mate? Instrukcja parzenia dobrej yerby
Tak przygotowaną yerbę możesz zalewać kilkakrotnie, zużywając nawet litr gorącej wody(temperatura wody ma duże znaczenie). Polecamy przygotować sobie większą ilość wody w termosie, żeby spokojnie zalewać sobie kolejne zaparzki bez potrzeby ciągłego chodzenia do kuchni i podgrzewania wody w czajniku.
Jak informuje nas Wikipedia:"Nazwa Yerba Mate, wymyślona najprawdopodobniej przez jezuitów, pochodzi od przekształconego łacińskiego słowa herba – ziele i mati, co w języku keczua oznacza tykwę, w której parzy się ziele."
Prawdziwa herbata to napar z zmielonych liści roślin o tej samej nazwie - Camellia sinensis, czyli herbata chińska. A Yerba Mate to napar z Ostrokrzewu paragwajskiego! Yerba ma też zupełnie inny proces przygotowania, skład chemiczny i właściwości niż herbata. Zdecydowanie różni się od napojów znanych nam na co dzień.
Co wyróżnia przygotowanie Yerba Mate? Jak pić yerba mate? Po pierwsze, do naczynka (matero - na przykład z tykwy lub Palo Santo) sypie się tradycyjnie dużą ilość suszu - nawet do 3/4 jego objętości! Po drugie, żeby dało się to wygodnie pić, yerbę sączy się przez specjalną rurkę z sitkiem/filtrem na końcu (tzw. bombilla). A ponadto, każdą porcję można zalewać "do znudzenia", a przynajmniej 5-7 razy (w zależności od typu suszu i rozmiaru naczynka). Napar z ostrokrzewu paragwajskiego (suszu yerba mate) jest pod tym względem wyjątkowym napojem.
Jak przygotować Yerba Mate? Instrukcja parzenia dobrej yerby
Co potrzebujesz: susz Yerba Mate, dowolne naczynko, bombillę, wodę o temperaturze ok. 70-80 stopni Celsjujsza. A teraz po kolei:
- Wsyp susz do naczynia: od 1/3 do 3/4 jego objętości*.
- Przykryj naczynie dłonią, ułóż do góry dnem i potrząsaj nim tak, aby najdrobniejsza część suszu znalazła się przy górze naczynia.
- Ustaw naczynie wraz z suszem pod skosem i zalej wodą o temperaturze 70-80 stopni Celsjusza w pustą przestrzeń.
- Włóż bombillę w miejsce, gdzie nalewana była woda (i więcej jej już nie ruszaj, żeby się nie zapchała!). Pierwsza zaparzka wchłania większość wody (sucha yerba pęcznieje), więc po chwili trzeba dolać nowej.
- Po 2-3 minutach yerba jest już zaparzona, gotowa do wypicia.
Tak przygotowaną yerbę możesz zalewać kilkakrotnie, zużywając nawet litr gorącej wody(temperatura wody ma duże znaczenie). Polecamy przygotować sobie większą ilość wody w termosie, żeby spokojnie zalewać sobie kolejne zaparzki bez potrzeby ciągłego chodzenia do kuchni i podgrzewania wody w czajniku.
Więcej sposobów jak parzyć Yerba Mate i tricków na przygotowanie naparu z Yerba Mate znajdziesz w tym artykule.
Jeżeli będziesz pił mate pierwszy raz, przygotuj się na niezłą dawkę emocji - smak nie kojarzy się z naszymi tradycyjnymi napojami. Co tu dużo gadać, napar Yerba Mate jest generalnie gorzki (lecz, jak w każdej regule, są tu wyjątki). A czasem aż wykręca twarz w grymasie! Szczególnie w przypadku, jeśli jesteśmy nowicjuszami nieprzyzwyczajonymi do napojów bez cukru i robimy swoją pierwszą zaparzkę w życiu.
Jednak spokojnie, z czasem nabiera się wprawy w przygotowaniu, a kubki smakowe przyzwyczajają się do specyficznych goryczkowych posmaków. Wtedy cudowny świat yerby staje przed nami otworem. A jest to świat równie duży, co różnorodny.
Wiesz jak parzyć yerba mate, ale czy znasz jej niezwykłe właściwości?
Jak działa yerba?
Picie Yerba Mate przede wszystkim pobudza, dodaje energii i mocy do działania.
Kofeina w Yerba Mate właściwości pobudzające ciało i umysł kofeina należy do ulubionych używek człowieka - kochamy zastrzyk energii, jaki nam daje! Związek ten znajduje się w wielu roślinach, w tym w kawie, kakao, herbacie czy guaranie.
ZŁOTO INDIAN Z PLEMIENIA GUARANI
Moc liści Ostrokrzewu Paragwajskiego odkryli Indnianie z plemienia Guarani, rdzenni mieszkańcy południowoamerykańskich lasów tropikalnych. Zabierali liście mate na długie polowania, ponieważ dzięki nim radzili sobie z głodem i zmęczeniem. Yerba hamowała wojownikom apetyt, zwiększała odporność na długotrwały wysiłek, redukowała stres i dostarczała podstawowych składników mineralnych do organizmu.
Późnym popołudniem przychodził czas spoczynku; Indianie zasiadali do kręgu mate, aby zregenerować siły i odpocząć po całym dniu spędzonym w doskwierającym słońcu. Wymieniali się wtedy opowieściami o rosnących w dżungli roślinach, a także zamieszkujących ją zwierzętach i duchach...
W Ameryce Południowej napar z yerby, spotkamy w dalszym ciągu niemal na każdym kroku.
YERBA DLA DZIECI
W jakim wieku można zacząć pić Yerba Mate? Jeśli interesuje Cię temat picia yerby przez młodzież, polecamy artykuł Czy dzieci i nastolatki mogą pić Yerba Mate?
CZY YERBA UZALEŻNIA?
Yerba, jak wiele innych przyjemnych rzeczy (czekolada, chipsy), umiarkowanie uzależnia. Trudno jednak nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że jest to jedno z najzdrowszych uzależnień, jakie mogą się nam przytrafić.
Nie znasz jeszcze Yerba Mate? Koniecznie spróbuj! Dopóki sam/a nie wypijesz własnej, tradycyjnie przygotowanej yerby, jej smak i oddziaływanie pozostaną czystą teorią. Czas więc na własne doświadczenie!
Mamy świadomość, że wybór rodzajów i marek Yerba Mate jest ogromy i może on przyprawić o niezły zawrót głowy. Lecz pamiętaj - cokolwiek wybierzesz, będzie to zawsze ta sama roślina Ilex paraguariensis (choć inaczej uprawiana, zbierana i przetwarzana) i będzie posiadała porównywalne właściwości.
Mamy świadomość, że wybór rodzajów i marek Yerba Mate jest ogromy i może on przyprawić o niezły zawrót głowy. Lecz pamiętaj - cokolwiek wybierzesz, będzie to zawsze ta sama roślina Ilex paraguariensis (choć inaczej uprawiana, zbierana i przetwarzana) i będzie posiadała porównywalne właściwości. Polska jest jednym z największych rynków Yerby w Europie, a popularność tego napoju od kilku lat ciągle rośnie. W naszej ofercie posiadamy wyselekcjonowaną yerbę pochodzącą z najlepszych upraw w Ameryce południowej. Zobacz też gotowe Zestawy Startowe Yerba Mate.
POMOC W WYBORZE Yerba Mate
W ostatecznym wyborze może Ci pomóc nasz przewodnik dla osób zaczynających przygodę z Yerba Mate (pomagamy wybrać yerbę, naczynko i bombillę). Możesz też zacząć od najbardziej popularnych w Polsce marek: Yerba Mate Pajarito, Yerba Mate Amanda bądź Yerba Mate Rosamonte. Zapewniamy również, że każda z oferowanych w naszym sklepie yerb jest dobra i warta uwagi. Marki i produkty testujemy pod kątem jakości. Nie sprzedajemy mieszanek, które są zbyt mocno aromatyzowane przez chemiczne dodatki czy dosładzane niezdrowymi substancjami. Zapraszamy również do sprawdzenia akcesoriów do Yerba Mate
Życzymy dobrej i zdrowej przygody z Yerba Mate! (Nasza trwa już kilkanaście lat! <3) A w razie pytań i wątpliwości - jesteśmy do Twojej dyspozycji (kontakt). Sprawdź nasz Yerba mate sklep internetowy, gdzie króluje najwyższa jakość, konkurencyjna cena oraz najwyższa jakość obsługi klienta!
Dobre Ziele - Twój sklep Yerba Mate
Ekipa Dobre Ziele.
Ekipa Dobre Ziele.
